Πιστοποίηση Ελληνικών Προϊόντων
(MOBILEpro, SUPERBOX, EMR SHIELD)
Όρια Ακτινοβολίας
Τα όρια της μη-ιονίζουσας ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας υψηλών συχνοτήτων της Ελλάδας, αφορούν πρακτικά τα όρια θερμικών επιδράσεων (δηλ. πότε οι ακτινοβολίες αυτές αλλοιώνουν άμεσα τους ιστούς / τη σάρκα, μετά από μικρής διάρκειας έκθεση) και όχι πότε, σε πολύ μικρότερες εντάσεις, δημιουργούνται προβλήματα στην υγεία.
ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΟΡΙΩΝ ΥΨΙΣΥΧΝΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ διαφόρων κρατών και προτάσεις ορίων διεθνών οργανισμών:
Αρχή | Όριο/ Πρόταση | Χώρα / Περιοχή | έτος | Φάσμα | Ένταση (V/m) | Πυκνότητα ροής Ισχύος (W/m²) | mW/m² | μW/m² |
FCC | Όριο | ΗΠΑ | 1997 | GSM 1900 | 61,4 | 10 | 10.000 | 10.000.000 |
ΕΕΑΕ | Όριο > 300μ | Ελλάδα | 2006 | > 2 GHz (5G) | 51,4 | 7 | 7.000 | 7.000.000 |
ΕΕΑΕ | Όριο < 300μ* | Ελλάδα | 2006 | > 2 GHz (5G) | 47,2 | 6 | 6.000 | 6.000.000 |
ΕΕΑΕ | Όριο > 300μ | Ελλάδα | 2006 | GSM 1800 | 48,8 | 6,3 | 6.300 | 6.300.000 |
ΕΕΑΕ | Όριο < 300μ* | Ελλάδα | 2006 | GSM 1800 | 45,2 | 5,4 | 5.400 | 5.400.000 |
ΕΕΑΕ | Όριο > 300μ | Ελλάδα | 2006 | GSM 900 | 34,5 | 3,1 | 3.100 | 3.100.000 |
ΕΕΑΕ | Όριο < 300μ* | Ελλάδα | 2006 | GSM 900 | 31,9 | 2,7 | 2.700 | 2.700.000 |
Κράτος | Όριο | Κύπρος | - | GSM | 41 | 4,5 | 4,460 | 4.460.000 |
Safety Code 6 | Όριο | Καναδάς | 1997 | GSM | 33,6 | 3 | 3.000 | 3.000.000 |
Κράτος | Όριο | Νέα Ζηλανδία | - | GSM | 27,5 | 2 | 2.000 | 2.000.000 |
Κράτος | Όριο | CSSR Τσεχία Σλοβακία | - | GSM | 9,5 | 0,24 | 240 | 240.000 |
Κράτος | Όριο | Ιταλία | - | GSM | 7,8 | 0,16 | 160 | 160.000 |
Κράτος | Όριο | Πολωνία | - | GSM | 6,1 | 0,1 | 100 | 100.000 |
Κράτος | Όριο | Κίνα | - | GSM 1800 | 6,1 | 0,1 | 100 | 100.000 |
Κράτος | Όριο | Κίνα | 1999 | GSM 900 | 6 | 0,095 | 95 | 95.491 |
Κράτος | Όριο | Ιταλία | 2002 | GSM | 6 | 0,095 | 95 | 95.491 |
Κράτος | Όριο | Ελβετία | 2001 | GSM 1800 | 6 | 0,095 | 95 | 95.491 |
Κράτος | Όριο | Ελβετία | 2001 | GSM 900 | 4 | 0,042 | 42 | 42.440 |
Κράτος | Όριο | Αίγυπτος | - | GSM | 4 | 0,042 | 42 | 42.440 |
Κράτος | Όριο | Βέλγιο | - | GSM | 3 | 0,024 | 24 | 23.873 |
Κράτος | Όριο | Ρωσία | 1970 | GSM | 2,7 | 0,02 | 20 | 20.000 |
Κράτος | Όριο | Βουλγαρία | - | GSM | 2 | 0,011 | 11 | 10.610 |
Κράτος | Όριο | Γαλία (Παρίσι) | - | GSM | 1,9 | 0,01 | 10 | 9.576 |
Κράτος | Όριο | Αυστρία (Βιένη) | 2006 | GSM | 1,9 | 0,01 | 10 | 9.576 |
Κράτος | Όριο | Ρωσία | 1996 | GSM | 1 | 0,003 | 3 | 2.653 |
Κράτος | Όριο | Αυστρία (όλη) | 2008 | GSM | 0,6 | 0,001 | 1 | 1.000 |
Κρατίδιο | Όριο | Σάλτσμπουργκ | 1999 | GSM | 0,6 | 0,001 | 1 | 955 |
Κρατίδιο | Όριο | Σάλτσμπουργκ (έξωτ.χώροι) | 2002 | GSM 900 | 0,2 | 0,00011 | 0,1 | 106 |
ICNIRP | Οδηγία | Διεθνής Οργ. | 1998 | GSM 1800 | 58,2 | 9 | 9.000 | 9.000.000 |
ICNIRP | Οδηγία | Διεθνής Οργ. | 1998 | GSM 900 | 41,2 | 4,5 | 4.500 | 4.500.000 |
ECOLOG | Πρόταση | Γερμανία | 1998 | GSM 1800 | 5,8 | 0,09 | 90 | 90.000 |
ECOLOG | Πρόταση | Γερμανία | 1998 | GSM 900 | 4,1 | 0,045 | 45 | 45.000 |
BUND | Πρόταση | Γερμανία | 1997 | GSM 1800 | 0,58 | 0,0009 | 0,9 | 900 |
BUND | Πρόταση | Γερμανία | 1997 | GSM 900 | 0,41 | 0,00045 | 0,45 | 450 |
BUND | Πρόταση | Γερμανία | 2008 | GSM | 0,02 | 0,000001 | 0,001 | 1 |
Bau Biologie | Πρόταση | Σάλτσμπουργκ (χώροι ύπνου) | 2002 | GSM 1800 | 0,02 | 0,000001 | 0,001 | 1 |
Bau Biologie | Πρόταση | Σάλτσμπουργκ (χώροι ύπνου) | 2008 | GSM | 0,006 | 0,0000001 | 0,0001 | 0,1 |
Η διεθνής τάση από το 2008 είναι τα άνω όρια κρατών σε οποιοδήποτε φάσμα να κυμαίνονται κάτω από 0,6V/m (1 mW/m² = 1 000 μW/m²).
Οι προτάσεις ορίων από επιστημονικές επιτροπές από το 2002, που εισηγούνται προς κράτη και οργανισμούς, είναι τα άνω όρια να κυμαίνονται από 0,02 ως 0,2 V/m (1 - 100 μW/m²) ανάλογα τη χρήση (στο γενικό πλυθισμό έξω από κτήρια / στην ύπαιθρο / σε χώρους εργασίας / σε χώρους ύπνου αλλά και ανάλογα με το φάσμα εκπομπής).
Σε κάποιες χώρες, ισχύουν χαμηλότερα όρια για χώρους ύπνου, άλλα για εξωτερικούς δημόσιους χώρους και άλλα για τεχνικό προσωπικό που εργάζεται με κεραίες. Μόνο σε τεχνικούς, επιτρέπονται όρια τόσο υψηλά όσο της Ελλάδας, αλλά μόνο για ως 6 ώρες εργασίας την εβδομάδα (Αυστραλία, Αυστρία...).
Στην Κύπρο το 2011 απαγορεύτηκε η χρήση κινητών σε παιδιά στο Δημοτικό. Στη Γαλλία (2010) το ίδιο για παιδιά ως και το Γυμνάσιο. Στην Αγγλία (2012) το Υπουργείο Υγείας , εξέδωσε ειδική οδηγία για ιδιαίτερη αποφυγή χρήσης κινητού σε νέους κάτω των 16 ετών, εκτός περιπτώσεων ανάγκης για μικρής διάρκειας κλήσεις.
Όρια Ελλάδας: Ορίζονται από το ΦΕΚ 1105/B/6-9-2000 και Νόμος 3431 (ΦΕΚ 13/Α/3-2-2006), άρθρο 31 § 2.
Τα όρια της Ελλάδας ορίστηκαν από την ΕΕΑΕ (Εθνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας) που έλαβε ως οδηγό ένα από τα μεγαλύτερα -παγκοσμίως- όρια και θεώρησε καλό να θέσει τα δικά της όρια στο 60% και 70% αυτού του εξωφρενικά υψηλού ορίου (ICNIRP του 1998). Τη σύσταση ορίων του ICNIRP έχουν χρησιμοποιήσει και κάποιες άλλες χώρες...
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ. - http://www.who.int) -ως πολύ πιο προσεκτικός από τις Ελληνικές αρχές- σε ανακοίνωσή του τον Ιούνιο του 2011, συστήνει ιδιαίτερη προσοχή της παγκόσμιας κοινότητας με δημόσια επίσημη ανακοίνωση, αναφέροντας οτι από τις χιλιάδες μελέτες που έχουν γίνει από περίπου το 1990 και μετά, υπάρχει λόγος ανησυχίας για πιθανή καρκινογέννεση στους ανθρώπους από τη μακροχρόνια χρήση κινητών τηλεφώνων και συσκευών, που εκπέμπουν από 0,1 - 2 Watt, σύμφωνα με μελέτες που εξέτασε και αξιολόγησε ο Διεθνής Οργανισμός Έρευνας του Καρκίνου (IARC - International Agency for Research on Cancer: http://www.iarc.fr/en/media-centre/pr/index.php).
Τα όρια πιθανής καρκινογέννεσης από ακτινοβολίες στα οποία αναφέρεται ο Π.Ο.Υ., αντιστοιχούν σε 6 - 27 V/m, δηλαδή πολλές φορές κάτω από τα αντίστοιχα Ελληνικά όρια που ήδη ξεκινούν από 33 - 51 V/m...
Μονάδες μέτρησης:
Τα όργανα εκφράζουν τις μετρήσεις τους σε διάφορες μονάδες: dB, dBm(=dBmW), V/m, W/m, mW/m², μW/m² κλπ.
Υποδιαιρέσεις μονάδας πυκνότητας ισχύος:
mW/m (μίλι βάτ = χιλιοστό του βάτ ανά μέτρο)
μW/m (μίκρο βάτ = εκατομμυριοστό του βάτ ανά μέτρο)
Ενδεικτικά:
1 μW/cm² = 0,01 W/m² = 0,001 mW/cm²
10 μW/cm² = 0,1 W/m² = 0,01 mW/cm²
Η Ευρώπη: μετρά σε W/m². Η Αμερική: μετρά σε W/cm² και εφαρμόζοντας τις μετατροπές μονάδων έχουμε:
1 μW/cm² = 0,01 W/m² = 0,001 mW/cm²
10 μW/cm² = 0,1 W/m² = 0,01 mW/cm²
dB (λογαριθμική κλίμακα): Πάνω από τα 10 dB και κάθε 10 dB, η διαφορά στο δεκαδικό σύστημα υπολογίζεται επί 10
Έτσι λοιπόν, τα 10 dB (=90%) από τα 20 dB (=99%), διαφέρουν 10 φορές περισσότερο (όχι απλά 10 μονάδες).
Παράδειγμα:
Θωράκιση 20 dB, είναι 10 φορές ισχυρότερη από τη θωράκιση στα 10 dB (10 dB στη δεκαδική κλίμακα = 90%, και 20 dB = 99%)
Θωράκιση 30 dB, είναι 100 φορές ισχυρότερη από τη θωράκιση στα 10 dB (30 dB στη δεκαδική κλίμακα = 99,9%)
Θωράκιση 40 dB, είναι 1.000 φορές ισχυρότερη από τη θωράκιση στα 10 dB (40 dB στη δεκαδική κλίμακα = 99,99%)
Θωράκιση 50 dB, είναι 10.000 φορές ισχυρότερη από τη θωράκιση στα 10 dB (50 dB στη δεκαδική κλίμακα = 999,999%)
Θωράκιση 60 dB, είναι 100.000 φορές ισχυρότερη από τη θωράκιση στα 10 dB (60 dB στη δεκαδική κλίμακα = 9.999,9%)
Επίσης, ένα υλικό ηλεκτρομαγνητικής θωράκισης 60 dB, είναι 1.000 φορές ισχυρότερο από ένα άλλο που προσφέρει προστασία 30 dB.
ΔΗΛΑΔΗ: Όταν ένα υλικό θωράκισης θωρακίζει με απόδοση 30dB, στη δεκαδική κλίμακα ισούται με 99,9%. Όμως το 99,9% δεν είναι αντιπροσωπευτικό της δυνατότητας αποκλεισμού (ή εξασθένισης) της ακτινοβολίας στο 100% - για την ακρίβεια διαφέρει πάρα πολύ από το 100%, ακριβώς επειδή μιλάμε για νούμερα στη λογαριθμική κλίμακα που μετατρέπουμε στη δεκαδική. Παρόλα αυτά, όταν ένα υλικό προσφέρει 30 dB φραγμό ακτινο-μόνωσης, θεωρείται ιδιαίτερα ικανοποιητικής απόδοσης.
Υλικά που προσφέρουν θωράκιση από 50 dB και πάνω, θεωρείται ότι μπορούν να προσφέρουν σχετικά πλήρη απομόνωση (ή αποκλεισμό) από την ακτινοβολία. Η παραδοχή αυτή εξαρτάται πάντα όμως από την πληρότητα και αρτιότητα της κατασκευής καθώς, η ακτινοβολία περνά ακόμα και από μια "τρύπα" στη μόνωσή μας μεγέθους όσο η κεφαλή μιας καρφίτσας. Για αυτό το λόγο, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις χρησιμοπούμε και υλικά που προσφέρουν μεγαλύτερα επίπεδα μόνωσης (60-70-80 dB).
Ενδιάμεσοι αριθμοί σε dB: Στα υλικά θωράκισης: Κάθε 1 dB παραπάνω, επιφέρει αύξηση απόδοσης θωράκισης κατά περίπου 1,3 φορές. Κάθε 3 dB παραπάνω, επιφέρουν αύξηση απόδοσης θωράκισης κατά περίπου 2 φορές.
Παράδειγμα: ένα υλικό με θωράκιση 23 dB, είναι 2 φορές πιο αποδοτικό (προσφέρει διπλάσια θωράκιση) από άλλο υλικό που έχει θωράκιση 20 dB, ενώ ένα υλικό με 26 dB, προσφέρει 4 φορές μεγαλύτερη (τετραπλάσια) θωράκιση από το υλικό των 20 dB κ.ο.κ.
Σημείωση: Με τα όργανα που μετρούν σε dB, μετράμε την εξασθένηση του σήματος καθώς επέμπεται από την πηγή (κεραία) ως το σημείο που μετράμε. Για αυτό και οι μετρήσεις συνήθως εμφανίζονται με αρνητικούς αριθμούς, δηλώνοντας πόσο εξασθενεί το σήμα από το σημείο εκπομπής ως το όργανο. Άλλα όργανα που μετρούν π.χ. σε mW/m² αναφέρουν θετικές τιμές καθώς με τις μονάδες αυτές εκφράζεται η επιβάρυνση της ακτινοβολίας που λαμβάνουμε στο σημείο που μετράμε. Στα όργανα που μετρούν dB, ένα πιο εξασθενημένο σήμα π.χ. -70 dB, είναι σαφώς καλύτερο (πιο ασθενές = λιγότερη ακτινοβολία) από ένα σήμα -30 dB ενώ στα όργανα που μετρούν W/m², μια μέτρηση π.χ. 10 mW/m² είναι σαφώς καλύτερη από μια μέτρηση στα 100 mW/m². Το ίδιο ισχύει και για όργανα που μετρούν ακτινοβολία χαμηλών συχνοτήτων (π.χ. από λίγα Hz ως μερικά KHz) ηλεκτρικού και μαγνητικού πεδίου, που εκεί εκφράζονται σε V/m (Volt/μέτρο) και T (Tesla) ή G (Gauss).
SAR: ειδικός ρυθμός απορρόφησης ενέργειας (Specific Absoption Rate)
Όλα τα παραπάνω μεγέθη, εκφράζονται σε φυσικές μονάδες (δηλ. μονάδες μεγεθών που βρίσκουμε στη φύση). Το μόνο μέγεθος που είναι τεχνητό (δηλαδή εφεύρημα και όχι φυσικό μέγεθος) είναι το SAR. To SAR ορίστηκε και χρησιμοποιείται μόνο από τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας και για αυτό το λόγο οι τιμές του, εμφανίζουν μετρήσεις που τείνουν στη μονάδα ή κάτω από αυτή. Όμως το παιχνίδι με τις μονάδες SAR είναι αρκετά παραπλανητικό.
Παρ' όλα αυτά, υπάρχουν ξεχωριστές διαβαθμίσεις επιτρεπτού ορίου SAR στην Ελλάδα, ως εξής:
Ανώτατα Όρια SAR στην Ελλάδα:
SAR (μέρος σώματος) | Watt ανά Kg (στο εγγύς [κοντινό] πεδίο) | Watt ανά Kg (στο μακρυνό πεδίο) |
SAR ολόκληρου σώματος | 0,048 | 0,056 |
SAR στο κεφάλι και στον κορμό | 1,2 | 1,4 |
SAR στα άκρα | 2,4 | 2,8 |
Αναρωτιόμαστε βέβαια πως ο Ελληνικός νόμος επιτρέπει το πιο ευαίσθητο όργανο του σώματος (ο εγκέφαλος), να έχει 29 φορές μεγαλύτερο όριο από ολόκληρο το σώμα...
Εδώ, πρέπει να πούμε οτι οι επίσημες μετρήσεις SAR των κατασκευαστών κινητής τηλεφωνίας, γίνονται σε μια στατική κούκλα, που έχουν τοποθετήσει ένα κινητό, σε απόσταση 5 εκατοστών από το κεφάλι και μετρούν μόνο τις θερμικές επιδράσεις της ακτινοβολίας, ενώ μετρούν με άριστες συνθήκες εκπομπής και λήψης - πράγμα που δεν αντιπροσωπεύει την καθημερική μας πραγματικότητα. Επίσης, εδώ γίνεται η πρώτη διαστρέβλωση του ορισμού του Εγγύς πεδίου, έτσι όπως χρησιμοποιείται στην Ελλάδα.
Εγγύς (κοντινό) πεδίο στην Ελλάδα, θεωρείται απόσταση μικρότερη από 300 μέτρα από κεραία βάσης εκπομπής κινητής τηλεφωνίας και εφαρμόζεται ως όριο για σχολεία, νοσοκομεία, γηροκομεία κλπ (παραγρ. 9 του άρθρου 31 του Νόμου 3431). Εκεί, μια κεραία, πρέπει να εκπέμπει έως 60% του ορίου του ICNIRP, ενώ σε άλλες περιοχές (κατοικίες, καταστήματα, ύπαιθρος κλπ), η μέγιστη επιτρεπόμενη ακτινοβολία τίθεται στο 70% του ορίου του ICNIRP. Σε άλλες χώρες (και πρότυπα) εγγύς πεδίο θεωρείται απόσταση μερικών εκατοστών έως λίγων μέτρων, ενώ οι αποστάσεις ασφαλείας από τις κεραίες καλούνται απλώς αποστάσεις εγγύτητας - κάτι πολύ διαφορετικό.
Πότε οι μετρήσεις μας είναι εντός ορίων στην Ελλάδα:
Εχουμε διαφορετικά όρια ακτινοβολίας ανά φάσμα εκπομπής (π.χ. φάσμα GSM 900 / GSM 1800 ή μεγαλύετρο από 2GHz). Για κάθε ένα από αυτά να υπλογίσουμε ένα αυθαίρετο Ελληνικό μέγεθος που καλείται σχετικός λόγος έκθεσης (λ).
λόγος έκθεσης (λ): Είναι ένας καθαρός αριθμός (δηλαδή χωρίς μονάδες) που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της ηλεκτρομαγνητικής επιβάρυνσης από την ακτινοβολία σε συγκεκεριμένη φασματική περιοχή (π.χ. GSM900) ή για συγκεκριμένη υπηρεσία μας κεραίας ή θέσης.
Συνολικός λόγος έκθεσης (Λ): Υπολογίζεται ως το άθροισμα των σχετικών λόγων έκθεσης (λχ) για το ίδιο φυσικό μέγεθος, (ηλεκτρικό ή μαγνητικό πεδίο) και την ίδια επίδραση (ηλεκτροδιεγερτική ή θερμική) σε μια θέση μέτρησης, την ίδια χρονική στιγμή.
Υπολογίζουμε λοπόν όλα τα (λχ) για κάθε φάσμα στο σημείο μέτρησης και κατόπιν προσθέτουμε τα επιμέρους (λχ) για να υπολογίσουμε το συνολικό (Λ), δηλαδή το συνολικό λόγο έκθεσης (Λ), σε όλα τα φάσματα, ή με άλλα λόγια τον συνολικό βαθμό επιβάρυνσης από την ακτινοβολία στο σημείο μέτρησης. Τέλος, συγκρίνουμε τον συνολικό λόγο έκθεσης (Λ) με τα επιτρεπτά επίπεδα αναφοράς έκθεσης στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία για να διαπιστώσουμε αν τα υπερβαίνουμε.
Με πιο απλά λόγια: Αν αυτός ο αριθμός (Λ) είναι κάτω της μονάδας (1), τότε είμαστε εντός ορίων της Ελλάδας.
Ορθή μέθοδος μέτρησης στην Ελλάδα:
Ορίζεται στο ΦΕΚ 346/Β/3-3-2008 - τρόπος διενέργειας μετρήσεων.
Περίληψη: Γυρνάμε την κεραία προς όλες τις κατευθύνσεις. Όπου δούμε να μετράει μεγαλύτερα νούμερα, πατάμε το HOLD και περιμένουμε. Καταγράφουμε τη μεγαλύτερη μέση τιμή στο φάσμα που μετράμε. Μετράμε λοιπόν Μέσες τιμές RMS (Δείγμα) κάθε 3 δευτερόλεπτα, και παίρνουμε μέση τιμή στις μετρήσεις 6 λεπτών. Αυτό το κάνουμε για 3 διαφορετικά και αντιπροσωπευτικά ύψη ανθρώπου (110 cm, 150 cm και 170 cm κατά ΕΛΟΤ 1422-3, § 6.1.3.1).
Επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία σε τουλάχιστον 3 σημεία του χώρου που μετράμε.
Σε άλλες χώρες, μετράμε ανά μικρότερο χρονικό διάστημα για 6 λεπτά, τις Μέγιστες (Max) τιμές και τις κρατάμε (PEAK HOLD) ως αντιπροσωπευτικές και όχι τις μέσες τιμές που μπορεί να είναι 10 και 100 φορές μικρότερες.
Σημαντικό: Οι μετρήσεις αργά το βράδυ είναι ως και 5 φορές μικρότερες από μετρήσεις τη μέρα, σε ώρες αιχμής. Ωρες αιχμής κινητής τηλεφωνίας: συνήθως 07:00-08:30, 12:30-14:00 και 18:00-20:00, αλλά και τις ημέρες εορτών όπου όλοι καλούν όλους τους εορτάζοντες. Σε μεγάλες γιορτές ή το Πάσχα / την πρωτοχρονιά παρατηρούνται αυξημένα επίπεδα ακτινοβολίας. Το ίδιο συμβαίνει και σε νησιά με έντονο τουριστικό χαρακτήρα, σε περιόδους φουλ τουριστικής κίνησης. Στην εποχή του αποκλεισμού λόγω Κορωνοϊού, οι ώρες αιχμής τις εργάσιμες καθημερινές άλλαξαν και αυξήθηκαν από το πρωί έως και το απόγευμα (καθώς όλοι λειτουργούσαν ασύρματες συνδέσεις από το σπίτι και τα σταθερά τηλέφωνα των εταιρειών έκαναν εκτροπή σε κινητά εργαζομένων στο σπίτι κλπ) και έγιναν 09:00-18:00.
TIP: Σε κλειστούς χώρους που δεν έχει καλό σήμα (π.χ. σε υπόγεια), τα κινητά εκπέμπουν πολύ περισσότερο για να συνδεθούν στο σήμα της κινητής τηλεφωνίας. Σε μεταλλικούς χώρους όπως τα ασανσέρ συμβαίνει το ίδιο καθώς το σήμα του κινητού εμποδίζεται να βγει από τις μεταλλικές επιφάνειες. Μέσα σε ασανσέρ το σήμα ανακλάται από επιφάνεια σε επιφάνεια για να βγεί. Τότε το κινητό εκπέμπει τουλάχιστον δεκαπλάσια αλλά και έως και εκατονταπλάσια (100 φορές περισσότερο) από όσο εκπέμπει κανονικά. Αυτό σημαίνει βέβαια οτι το σήμα ενός μόνο κινητού διαπερνά όλους τους επιβάτες της καμπίνας με μεγάλη ισχύ. Γι' αυτό θα έχετε ακούσει οτι ΔΕΝ χρησιμοποιούμε τα κινητά μέσα σε ασανσέρ. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και μέσα σε βαγόνια τραίνου, τράμ, τρόλλευ και λεωφορεία.
Μια καλή πρακτική: Μέσα στο αυτοκίνητο τοποθετούμε το κινητό όσο πιο κοντά μπορούμε σε κάποιο τζάμι. Τότε η ακτινοβολία του κινητού βγαίνει ανεμπόδιστα από το τζάμι καθώς το κινητό δεν χρειάζεται να εκπέμψει περισσότερο για να παρακάμψει εμπόδια όπως οι μεταλλικές επιφάνειες του αυτοκινήτου. Αυτό σημαίνει επίσης οτι το κινητό δεν χρειάζεται να ακτινοβολεί έντονα και άσκοπα όλους τους επιβάτες.
ΔΕΝ μετράμε όταν είμαστε κοντά σε μεταλλικές επιφάνειες, δεν στρέφουμε την κεραία σε οπλισμένες με σίδερα επιφάνειες όπως σε κολώνεςκαι δοκάρια κλπ γιατί παίρνουμε λάθος μετρήσεις. Για να μετρήσουμε, κλείνουμε πρώτα τα κινητά τηλέφωνα, τις βάσεις DECT/ τις χειροσυσκευές DECT, τα baby monitor, τους ασύρματους router (WLan/WiFi), τους υπολογιστές ή τα tablet που συνδέονται ασύρματα στο δίκτυο, τις λάμπες φθορισμού και τις λάμπες οικονομίας. Τηρούμε τις ελάχιστες αποστάσεις μέτρησης: (TETRA: 8μ, GSM900: 3,5μ, GSM1800: 2μ, UMTS/WiFi: 1,5μ)
Ενδεικτικές ελάχιστες αποστάσεις μέτρησης από διάφορες πηγές ακτινοβολίας:
Σύστημα μετάδοσης | από MHz | έως MHz | ελάχιστη απόσταση μέτρησης | |
Στο TETRA: | 380 | - | 400 | 7,9 m |
Στο ISM 434: | 433 | - | 435 | 6,9 m |
Στο LTE 800: | 780 | - | 862 | 3,8 m |
Στο ISM 868: | 868 | - | 870 | 3,5 m |
Στο GSM 900 (Ελλάδα): | 885 | - | 960 | 3,4 m |
Στο GSM 1800 (Ελλάδα): | 1.710 | - | 1.990 | 1,8 m |
Στο UMTS (Ελλάδα): | 1.900 | - | 2.170 | 1,4 m |
Στο DECT 1η γενιά: | 864 | - | 915 | 3,5 m |
Στο DECT 2η γενιά Ευρώπη: | 1.800 | - | 1.900 | 1,7 m |
CB (amateur radio) | 2.320 | - | 2.450 | 1,3 m |
Στο Wlan (WiFi): | 2.400 | - | 2.590 | 1,3 m |
Φούρνος μικροκυμμάτων | 2.400 | - | 2.450 | 1,3 m |
Στο LTE 2.6: | 2.500 | - | 2.690 | 1,2 m |
Στο DECT 2: | 5.725 | - | 5.825 | 0,5 m |
WLan 802.11a (WiFi): | 5.725 | - | 5.825 | 0,5 m |
WLan 802.11b/g (WiFi): | 2.400 | - | 2.484 | 1,3 m |
WLan 802.11n (WiFi): | 5.180 | - | 5.825 | 0,6 m |
Radar VHF: | 50 | - | 330 | 60,0 m |
Radar UHF: | 300 | - | 1.000 | 10,0 m |
Φάσμα συχνοτήτων:
Οι συχνότητες χωρίζονται σε επιμέρους φάσματα. Εδώ ασχολούμεστε με τμήματα του φάσματος που αφορύν ανθρώπινες δραστηριότητες οι οποίες δημιουρούν ελεκτρομαγνητική επιβάρυνση (μόλυνση) από την ακτινοβολία που εκπέμπουν. Αναφέρουμε γνωστά φάσματα και τα αντίστοιχα όρια ακτινοβολίας κάθε ενός από αυτά στην Ελλάδα
Ένταση πεδίου | Πυκνότητα Ισχύος | Πυκνότητα Ισχύος | ||
Γενική κατανομή φάσματους (MHz) | Χρήση | (V/m) | εγγύς πεδίο (W/m²) | μακρυνό πεδίο (W/m²) |
10 - 400 | Ράδιο FM, TV VHF, CBs | 22 | 1,2 | 1,4 |
900 | Tv, UHF, GSM-900 | 33 | 2,7 | 3,15 |
1800 | DCS/GSM-1800 | 45 | 5,4 | 6,3 |
2.000 - 3.000 | UMTS, WiFi | 51 | 6 | 7 |
3.400 - 3.800 | 5G | 51 | 6 | 7 |
5.180 - 5.825 | DECT 2.0, 802.11ac 802.11ax (WiFi 6) 5G |
51 | 6 | 7 |
Υπάρχουν πολλές άκόμα λεπτομέρειες ως προς τον τρόπο που εκπέμπονται τα σήματα, τα τμήματα συχνοτήτων που καταλαμβάνουν κλπ. Ειδικότερα, κάθε τηλεπικοινωνιακός φορέας χρησιμοποιεί ζεύγη συχνοτήτων, για να εμπέμπει (DL=Download) και να λαμβάνει (UL=Upload). Το φάσμα συχνοτήτων που χρησιμοποιεί ο κάθε ένας, χωρίζεται σε μικρότερα τμήματα και δημιουργούνται ζεύγη DL και UL ώστε ταυτόχρονα να μιλάμε και να ακούμε.
Συχνότητες που χρησιμοποιούν οι Πάροχοι κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα:
Γνωστές συχνότητες εκπομπής (τμήματα του αδειοδοτημένου φάσματος) των παρόχων κινητής τηλεφωνίας από πύργους κεραιών
Οι πύργοι: εκπέμπουν στις συχνότητες DL (Downlink). Τα κινητά, gsm-modems κλπ στις UL (UpLink)
Σύστημα | Τύπος | MHz | έως | MHz | Εταιρεία | U ή D |
EGSM/GSM900 | UHF | 885 | - | 890 | Cosmote | UL |
-"- | … | 890 | - | 900 | Wind | UL |
-"- | … | 900 | - | 915 | Vodafone | UL |
-"- | … | 930 | - | 935 | Cosmote | DL |
-"- | … | 935 | - | 945 | Wind | DL |
-"- | … | 945 | - | 960 | Vodafone | DL |
GSM1800/DCS | UHF | 1.730 | - | 1.745 | Wind | UL |
-"- | … | 1.745 | - | 1.760 | Vodafone | UL |
-"- | … | 1.760 | - | 1.785 | Cosmote | UL |
-"- | … | 1.825 | - | 1.840 | Wind | DL |
-"- | … | 1.840 | - | 1.855 | Vodafone | DL |
-"- | … | 1.855 | - | 1.885 | Cosmote | DL |
Satellite | … | 1.518 | - | 1.525 | … | … |
-"- | … | 1.668 | - | 1.675 | … | … |
WCDMA2100 | UHF | 1.905,1 | - | 1910,1 | Cosmote | TDD |
(UMTS, 3G) | … | 1.910,1 | - | 1915,1 | Wind | TDD |
-"- | … | 1.915,1 | - | 1920,1 | Vodafone | TDD |
-"- | … | 1.920,3 | - | 1940,3 | Vodafone | UL |
-"- | … | 1.940,3 | - | 1950,3 | Wind | UL |
-"- | … | 1.950,3 | - | 1965,3 | Cosmote | UL |
-"- | … | 2.110,3 | - | 2130,3 | Vodafone | DL |
-"- | … | 2.130,3 | - | 2140,3 | Wind | DL |
-"- | … | 2.140,3 | - | 2155,3 | Cosmote | DL |
Ακτινοβολία Χαμηλών Συχνοτήτων (LF):
Το ηλεκτρικό ρεύμα παράγει πεδία που προέρχονται από τις χαμηλές συχνότητες. Τα πεδία, δηλαδή η ακτινοβολία που παράγεται, είναι τα (ξεχωριστά μεταξύ τους): Ηλεκτρικό πεδίο και Μαγνητικό πεδίο.
Τα πεδία αυτά εκπέμπονται από καλώδια ρεύματος και από συσκευές. Όσο πιο ενεργοβόρα είναι μια συσκευή, τόσο μεγαλύτερη ακτινοβολία εκπέμπει (πχ. σεσουάρ, ηλεκτρική κουζίνα, θερμοπομπός, ηλεκτρικό καλοριφέρ, θερμοσίφωνας, air condition κλπ). Τα πεδία αυτά "ταξιδεύουν" πάνω στα καλώδια ρεύματος. Οι μετασχηματιστές της ΔΕΗ στις γειτονιές μας, εκπέμπουν ακόμα περισσότερο ηλεκτρικό και μαγνητικό πεδίο (ακτινοβολία) από τα καλώδια ρεύματος. Αυτή η ακτινοβολία ενοχοποιείται για αρκετές παθήσεις, που εμφανίζονται συχνότερα όταν κάποιος μένει κοντά σε μετασχηματιστές, όπου το φαινόμενο είναι πιο έντονο. Είναι φυσικό τις ώρες αιχμής κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος, η εκπεμπόμενη ακτινοβολία να εκπέμπεται σε αρκετά υψηλότερα επίπεδα. Οι ώρες αιχμής στην κατανάλωση του ηλεκτρικού ρεύματος είναι μεταξύ 11:00 - 15:00 και 18:00 - 22:00, όπου πολλά νοικοκυριά μαγειρεύουν αλλά και οι ώρες που σε περίοδο υψηλής θερμοκρασίας ανοίγουν όλοι τα κλιματιστικά τους.
Τα όρια της Ελληνικής πολιτείας για το Ηλεκτρικό και το Μαγνητικό πεδίο είναι πάρα πολύ υψηλά, καθώς δεν λαμβάνουν υπ' όψιν τους εξαιρετικά μεγάλο αριθμό ανεξάρτητων μελετών που δείχνουν ότι προέρχονται βλάβες στην υγεία από τόσο ισχυρές εκπομπές ηλεκτρικής και μαγνητικής ακτινοβολίας.
Γνωστοποίηση Ορίων ασφαλείας ηλεκτρικού (E) και μαγνητικού (E) πεδίου, εναλλασσόμενου (AC) ρεύματος επιστημονικών επιτροπών, για ακτινοβολίες χαμηλών συχνοτήτων (LF)
Όρια Ηλεκτρικού Πεδίου (E) εναλλασσόμενου (AC) ρεύματος | ||||
Πρότυπο για 50/60 Hz | Μη ύποπτα | Μετρίως ύποπτα | ιδιαίτερα ύποπτα | άκρως ύποπτα |
IBN | <= 2KHz: up to 1 V/m | 1 - 10 V/m | ||
IBN | > 2KHz: up to 1 V/m | 1 V/m | ||
SBM-2015 (χώροι ύπνου) μετρήσεις με καλώδιο γείωσης | < 1 V/m | 1 - 5 V/m | 5 - 50 V/m | > 50 V/m |
SBM-2015 (χώροι ύπνου) μετρήσεις χωρίς καλώδιο γείωσης | < 0,3 V/m | 0,3 - 1,5 V/m | 1,5 - 10 V/m | > 10 V/m |
BUND | < 0,5 V/m | |||
US Congress / EPA | < 10 V/m | |||
Μελέτες οξείδωσης, ελεύθερων ριζών, μελατονίνης, παιδικής λευχαιμίας - εμφανίζονται στα: | 10 V/m | |||
Επίπεδα εναλλασσόμενου Ηλεκτρικού πεδίου στη φύση | 0,0001 V/m |
Επίσης έχουμε:
Όρια Μαγνητικού Πεδίου (M) εναλλασσόμενου (AC) ρεύματος | ||||
Πρότυπο για 50/60 Hz & 16,7 Hz (γραμμές ΤΡΑΜ) | Μη ύποπτα | Μετρίως ύποπτα | ιδιαίτερα ύποπτα | άκρως ύποπτα |
IBN | <= 2KHz: up to 20 nT | 20 - 200 nT | ||
IBN | > 2KHz: up to 2 nT | 2 - 20 nT | ||
SBM-2015 (χώροι ύπνου) | < 20 nT (0,2 mG) |
20 - 100 nT (0,2 - 1 mG) |
100 - 500 nT (1 - 5 mG) |
> 500 nT (5 mG) |
WHO (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας): Πιθανή καρκινογένεση | -- | -- | -- | 300 - 400 nT |
TCO / US Congress / EPA | < 200 nT | |||
Bio Initiative | < 100 nT | |||
BUND | < 10 nT | |||
Επίπεδα Μαγνητικού Πεδίου εναλλασσόμενου ρεύματος στη φύση | 0,0002 nT |
Συμπεράσματα:
Νο 1: Τηρούμε αποστάσεις ασφαλείας από οποιαδήποτε πηγή ακτινοβολίας
Νο 2: Φροντίζουμε ώστε να εκτιθόμαστε όσο λιγότερο μπορούμε σε ακτινοβολίες. Αν έχουμε επιλογή σύνδεσης στο internet με καλώδιο ή ασύρματα, προτιμούμε πάντα την ενσύρματη σύνδεση
Νο 3: Αν πρέπει να χρησιμοποιήσουμε ασύρματα δίκτυα, τα χρησιμοποιούμε για όσο χρειάζεται, όχι περισσότερο
Νο 4: Χρησιμοποιούμε τις ειδικές μονωτικές θήκες MobilePro, που λειτουργούν σαν ασπίδα προστασίας από την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία (EMF / EMR) των κινητών τηλεφώνων
Νο 5: Αν μετρήσουμε την ακτινοβολία στο χώρο μας και είναι σε υψηλά επίπεδα, φροντίζουμε να μονώσουμε το χώρο με αντίστοιχα ακτινο-μονωτικά υλικά (π.χ. κουρτίνα, φιλμ, χρώμα κλπ)
Νο 6: Περιοδικά, ελέγχουμε τα επίπεδα ακτινοβολίας στο χώρο μας γιατί τίποτα δεν μας εγγυάται οτι αν σήμερα τα επίπεδα είναι χαμηλά, αύριο (ή άλλες ώρες) δεν θα είναι υψηλά.